LES HOMMES, LA PAIX
Platon et Aristote
(L'École d'Athènes - Raphaël)
Qu’est ce que le fondamentalement vrai et comment peut-on le discerner avec sûreté de ce qui se présente comme étant vrai mais qui en réalité est fondamentalement faux ? Quels sont les critères qui permettent une telle investigation par des chemins stables, fondés sur des valeurs authentiques, qui tels des puissants phares ancrés au plus profond de nous-même peuvent — une fois éveillés — illuminer l’obscurité d’une existence apparemment sans raison d’être ?
En partant du principe que Tout émane d'une seule et unique Source originelle, les choses et les êtres sont entre eux en constantes interactions plus ou moins perceptibles selon la hauteur vibratoire où elles se situent. Vu sous cet angle, ce qui est nécessaire, voire urgent, pour l’humanité dans les années à venir c’est la prise de conscience que la réalisation de son Unité organique dépend de sa capacité à se contempler dans son ensemble comme un Seul organisme dont chaque membre, cellule vivante de cet organisme, se trouve de par sa liaison profonde avec les autres membres, appelé à une extraordinaire aventure cosmique par l’éveil de sa conscience spirituelle à l'intérieur d'une infinie spirale d'évolution. Ceci lui permet de participer à des sphères de compréhension intelligible où la réalité d'informations assimilées à chaque degré atteint, est toujours supérieure à celle du degré précédent. Tant que la conscience de l'homme somnole captive par l'apparente séparation des choses et des êtres qui caractérise la dualité qui règne sur le monde des phénomènes sensibles, elle demeure forcement égocentrique. Par conséquent cet éveil ne peut avoir lieu, ou alors partiellement, et notre voisin sera toujours un ennemi si ses intérêts vont à l’encontre des nos intérêts.
Aucun système politique ne peut imposer la paix aux hommes par la force, car la paix est le fruit que l’on ne peut cueillir qu’au terme d’un dur combat intérieur devant être mené individuellement et qui ne peut être gagné que de haute lutte par chacun de nous. Cette lutte consiste symboliquement en la transformation des énergies psychiques et de leurs forces «centripètes» (tout pour soi et garder pour soi) en forces «centrifuges» à savoir : Tout recevoir, Tout transformer et Tout re-donner. Ainsi, le Bien de l’un sera également le Bien de tous et l’intérêt personnel sera transmuté en vision profonde quant à la compréhension de "l'autre" dans l’Unité de la Conscience éveillée.
Seul cet éveil qui élargit le cercle de la conscience et l'ouvre vers tout ce qui est potentiellement possible, permet une élévation vibratoire qui libère les plus hautes énergies d'inspiration sur un chemin qui avance d'une réalité vers une réalité plus vaste jusqu'à atteindre la "Réalité ultime".
Ce discernement du Vrai authentique a été clairement posé par Platon il y 2400 ans, par sa philosophie fondée sur les Archétypes primordiaux, les "Idées", puis sa fameuse Trinité : le Vrai, le Beau, le Bien.
Platon pense que les Idées sont « plus réelles » que la matière. Ainsi un objet, par exemple un arbre ou un animal peut disparaître car sa vie est transitoire, mais l'idée de l'arbre et de l'animal est éternelle. Les êtres matériels sont donc périssables, alors que les Idées sont impérissables. Dans l'allégorie de la caverne il dit que nous ressemblons à des hommes qui sont attachés, assis, dans une obscure caverne, de telle façon qu'ils ne peuvent ni tourner la tête ni voir quoi que ce soit d’autre que ce qui se dessine sur un mur qui se trouve en face d’eux. Derrière eux brûle un grand feu qui projette sur ce mur les ombres de choses réelles que l’ont fait passer entre eux et le feu. Étant dans l’incapacité de voir quoi que soit d’autre, ils tiennent ces ombres comme le seul et unique objet de leur perception visuelle. Ainsi, d’après Platon les objets que perçoivent nos sens dans le monde visible ne sont que des ombres par rapport aux idées, c'est-à-dire leur véritable réalité. À la fin de cette allégorie Socrate s'adresse à son interlocuteur Glaucon en ces termes :
« Voilà précisément, cher Glaucon, l’image de notre condition. L’antre souterrain, c’est ce monde visible : le feu qui l’éclaire, c’est la lumière du soleil : ce captif qui monte à la région supérieure et la contemple, c’est l’âme qui s’élève dans l’espace intelligible. Voilà du moins quelle est ma pensée, puisque tu veux la savoir : Dieu sait si elle est vraie. Quant à moi, la chose me paraît telle que je vais dire. Aux dernières limites du monde intellectuel, est l’idée du bien qu’on aperçoit avec peine, mais qu’on ne peut apercevoir sans conclure qu’elle est la cause de tout ce qu’il y a de beau et de bon ; que dans le monde visible, elle produit la lumière et l’astre de qui elle vient directement ; que dans le monde invisible, c’est elle qui produit directement la vérité et l’intelligence ; qu’il faut enfin avoir les yeux sur cette idée pour se conduire avec sagesse dans la vie privée ou publique. » (Timée 35-36)
Ainsi pour Platon, les Idées désignent aussi, et même avant tout, les hautes Idéaux parmi lesquels voici celui qui peut être considéré comme la pierre angulaire de sa philosophie : le Vrai, le Bien et le Beau. Dans cet idéal, ce « triangle platonicien », chacun de ces trois éléments nous renvoie aux deux autres et ne peut atteindre sa plus haute valeur que si les deux autres éléments font partie intégrante de lui-même.
La Vérité n'est authentique que si elle rayonne la Beauté du monde Idéal de l'âme et propose le Bien pour tous.
Le Bien n'est authentique que si il représente une source de félicité pour tous et rayonne la Beauté de la Vérité.
La Beauté n'est authentique que dans la mesure où elle rayonne l'essence de la Vérité et de la haute éthique du Bien.
Cette triade platonicienne apparaît comme une clef ouvrant non seulement la porte de toute philosophie digne de ce nom mais elle pénètre jusqu’à l’essence même de l’objet de toute étude à propos de l’Origine de toute chose. La Vérité, le Vrai, dont il est ici question ne concerne évidemment pas les choses matérielles. Si je vois une chaise et je déclare que l’objet de ma vision est bien une chaise, j’énonce une vérité et chacun l’approuvera. Mais dans le domaine des idées et des théories élaborées par la pensée il en va tout autrement. Combien des systèmes philosophiques, des mouvements religieux ou des régimes politiques ne pensent-ils pas détenir la seule et unique vérité et ne se donnent pas corps et âme à son service allant des fois jusqu’à commettre les crimes les plus abominables afin d’imposer leur « vérité » au reste de l’humanité ? Pouvons-nous déceler la moindre trace de beauté ou de bonté dans une telle attitude ?
Diamétralement opposée, la vision de la Vérité de Platon se présente comme une lente et progressive élévation de l’âme jusqu’à ce qu’elle puisse atteindre son propre "Plan de réalisation" inscrit en elle de toute et pour toute Éternité. Il s’agit là du début d'un processus grandiose pour l'homme : sa liaison consciente avec l’étincelle de Lumière que la Source originelle — ayant généré, dans un infinie élan d'Amour et d'Intelligence, des « Formes idéales » resplendissantes de Beauté — lui a insufflé dès sa création. C’est grâce à cette liaison intérieure avec l’Esprit de Vérité que l’âme possède la capacité de transmettre à la pensée, au moyen de l’inspiration, la Volonté divine et l’émanation de ses Lois du Rythme, de l’Ordre, du Nombre, et de l’Harmonie, d’où jaillit toute la création.
HUMANS, PEACE
What is the fundamentally true and how can it be safely discerned from what presents itself as true, but which in reality is fundamentally wrong? What are the criteria that allow such an investigation through stable paths based on authentic values, such as powerful lighthouses anchored deep within ourselves that can - once awake - illuminate the darkness of a seemingly unreasonable existence ?
Starting from the principle that everything emanates from a single original source, things and beings are in constant interaction each other more or less perceptible according to the vibratory height where they are located. Seen from this angle, what is necessary, if not urgent, for humanity in the coming years is to recognise that realization as an organic Unity depends on its ability to contemplate herself as a single organism. Each member, a living cell of this organism, is by its deep connection with the other members, called to an extraordinary cosmic adventure by the awakening of his spiritual consciousness within an infinite spiral of evolution. This allows him to participate in spheres of intelligible understanding where the reality of information assimilated to each degree reached, is always greater than that of the previous degree. As long as the consciousness of the drowsy man is captivated by the apparent separation of things and beings which characterizes the duality that reigns over the world of sensible phenomena, it remains necessarily egocentric. Therefore this awakening can not take place, or only partially, and our neighbor will always be an enemy if his interests are against our interests.
No political system can impose peace on men by force, for peace is the fruit that can be gathered only after a hard internal struggle to be conducted individually and that can only be win by top fight by each one of us. This struggle consists symbolically in the transformation of the psychic energies and their "centripetal" forces (all for myself and keep it for myself) into "centrifugal" forces, namely : receive All, transform All, and re-give All. Thus, the good of one will be the good of everyone and the self-interest will be transmuted into a deep vision to the understanding of "the otherone" in the Unity of Awakened Consciousness.
Only this awakening, which widens the circle of consciousness and opens it to all that is potentially possible, allows a vibratory elevation that releases the highest energies of inspiration on a path that advances from reality to a larger reality up to 'to reach the "Ultimate Reality".
This discernment of the Authentic True was clearly posited by Plato 2400 years ago, by his philosophy based on the primordial Archetypes, the "Ideas", then his famous Trinity: Truth Beauty and Goodness.
As an idealistic philosopher, Plato thinks that Ideas are "more real" than matter. Thus an object, for example a tree or an animal can disappear because its life is transient, but the idea of the tree and the animal is eternal. Material beings are therefore perishable, whereas Ideas are imperishable.
In the allegory of the cave he says that we look like men who are tied up, seated, in an obscure cavern, so that they can neither turn their heads nor see anything other than what draws on a wall in front of them. Behind them burns a great fire that projects on the wall the shadows of real things that have passed between them and the fire. Being unable to see anything else, they hold these shadows as the one and only object of their visual perception. Thus, according to Plato, the objects perceived by our senses in the visible world are only shadows in relation to ideas, that is, their true reality. At the end of this allegory Socrates addresses his interlocutor Glaucon in these terms:
"That is precisely, dear Glaucon, the image of our condition. The underground lair is this visible world: the fire that illuminates it is the light of the sun: this captive who ascends to the upper region and contemplates it, it is the soul which rises in intelligible space. At least that is my thought, since you want to know it: God knows if it is true. As for me, the thing seems to me as I am going to say. At the last limits of the intellectual world, is the idea of the good which one perceives with difficulty, but which one can not perceive without concluding that it is the cause of all that is beautiful and good; that in the visible world, it produces the light and the star from which it comes directly; that in the invisible world it is she who directly produces truth and intelligence; that we must finally have our eyes on this idea to conduct ourselves wisely in private or public life. (Timothy 35-36)
Thus for Plato, the Ideas also designate, and even above all, the high Ideals, among which is the one that can be considered as the cornerstone of his philosophy : Truth, Goodness and Beauty. In this ideal, this "Platonic triangle", each of these three elements refers us to the other two and can reach its highest value only if the two other elements are an integral part of itself.
Truth is authentic only if it radiates the beauty of the ideal world of the soul and offers goodness for everyone.
Goodness is only authentic if it represents a source of happiness for all and radiates the Beauty of Truth.
Beauty is only authentic insofar as it radiates the essence of Truth and the high ethics of Goodness.
This Platonic triad appears as a key not only opening the door of any philosophy worthy of the name but it penetrates to the very essence of the object of our study about the Origin of all things. The truth, the truth, of which we are speaking here obviously does not concern material things. If I see a chair and declare that the object of my vision is a chair, I will state a truth and everyone will approve it. But in the realm of ideas and theories elaborated by thought, it is quite different. How many philosophical systems, religious movements or political regimes do they think they hold the one and only truth and do not give themselves body and soul to their service, going so far as to commit the most heinous crimes in order to impose their "truth" to the rest of humanity? Can we detect any trace of beauty or kindness in such an attitude?
Diametrically opposed, Plato's vision of the Truth presents itself as a slow and progressive elevation of the soul until it can reach the ultimate reality of the original Being. This is his divine signature: the spark of Light that the original Will has breathed in the soul since his creation, and it's because of this inner connection with the Divine that soul has the capacity to transmit - by means of inspiration - into the human mind the divine Will and the emanation of his Laws of Rhythm, Order, Number, and Harmony, from which springs all creation.
-------------------------------------------------------------
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Η ΕΙΡΗΝΗ
Τι είναι θεμελιωδώς αληθές και πώς μπορεί να διακριθεί με βεβαιότητα από αυτό που φαίνεται να είναι αληθές αλλά στην πραγματικότητα είναι θεμελιωδώς ψευδές; Ποια είναι τα κριτήρια που επιτρέπουν μια τέτοια διερεύνηση σε σταθερά μονοπάτια, θεμελιωμένα σε αυθεντικές αξίες, τα οποία σαν ισχυροί φάροι αγκυροβολημένοι στα βάθη της ύπαρξής μας μπορούν - μόλις αφυπνιστούν - να φωτίσουν το σκοτάδι μιας ύπαρξης φαινομενικά χωρίς σκοπό;
Ξεκινώντας από την αρχή ότι τα πάντα πηγάζουν από μία και μόνη αρχική Πηγή, τα πράγματα και τα όντα βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση μεταξύ τους, περισσότερο ή λιγότερο αισθητή ανάλογα με το επίπεδο δόνησης στο οποίο βρίσκονται. Υπό αυτή την οπτική γωνία, αυτό που είναι απαραίτητο, και μάλιστα επείγον, για την ανθρωπότητα τα επόμενα χρόνια είναι η συνειδητοποίηση ότι η πραγμάτωση της οργανικής ενότητάς της εξαρτάται από την ικανότητά της να θεωρεί τον εαυτό της ως έναν ενιαίο οργανισμό, κάθε μέλος του οποίου, ως ζωντανό κύτταρο αυτού του οργανισμού, βρίσκεται, μέσω της βαθιάς σύνδεσής του με τα άλλα μέλη, καλεσμένο σε μια εξαιρετική κοσμική περιπέτεια με την αφύπνιση της πνευματικής του συνείδησης μέσα σε μια άπειρη σπείρα εξέλιξης. Αυτό του επιτρέπει να συμμετέχει σε σφαίρες νοητής κατανόησης όπου η πραγματικότητα των πληροφοριών που αφομοιώνει σε κάθε βαθμό που φτάνει είναι πάντα μεγαλύτερη από εκείνη του προηγούμενου βαθμού. Όσο η ανθρώπινη συνείδηση κοιμάται, αιχμάλωτη του φαινομενικού διαχωρισμού πραγμάτων και όντων που χαρακτηρίζει τη δυαδικότητα που κυριαρχεί στον κόσμο των αισθητών φαινομένων, είναι βέβαιο ότι θα παραμείνει εγωκεντρική. Κατά συνέπεια, αυτή η αφύπνιση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, ή μόνο εν μέρει, και ο γείτονάς μας θα είναι πάντα εχθρός, αν τα συμφέροντά του είναι αντίθετα με τα δικά μας.
Κανένα πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να επιβάλει την ειρήνη στην ανθρωπότητα με τη βία, διότι η ειρήνη είναι ο καρπός που μπορεί να συγκομιστεί μόνο στο τέλος ενός σκληρού εσωτερικού αγώνα που πρέπει να διεξαχθεί ατομικά και που μπορεί να κερδηθεί μόνο από τον καθένα μας. Συμβολικά, αυτός ο αγώνας συνίσταται στη μετατροπή των ψυχικών ενεργειών και των «κεντρομόλων» δυνάμεών τους (τα πάντα για τον εαυτό μας και η διατήρηση του εαυτού μας) σε «φυγόκεντρες» δυνάμεις, δηλ: Να δέχεσαι τα πάντα, να μετασχηματίζεις τα πάντα και να δίνεις τα πάντα πίσω. Με αυτόν τον τρόπο, το Καλό του ενός θα είναι επίσης το Καλό όλων, και η ιδιοτέλεια θα μετουσιωθεί σε ένα βαθύ όραμα κατανόησης του «άλλου» στην Ενότητα της Αφυπνισμένης Συνείδησης.
Μόνο αυτή η αφύπνιση, η οποία διευρύνει τον κύκλο της συνείδησης και τον ανοίγει σε όλα όσα είναι δυνητικά δυνατά, επιτρέπει μια δονητική άνοδο που απελευθερώνει τις υψηλότερες ενέργειες έμπνευσης σε μια πορεία που προχωράει από μια πραγματικότητα σε μια ευρύτερη πραγματικότητα μέχρι να φτάσει στην «Απόλυτη Πραγματικότητα».
Αυτή η διάκριση της αυθεντικής Αλήθειας καθιερώθηκε με σαφήνεια από τον Πλάτωνα πριν από 2.400 χρόνια, μέσω της φιλοσοφίας του που βασίστηκε στα αρχέγονα Αρχέτυπα, τις «Ιδέες», και στη συνέχεια στην περίφημη Τριάδα του: το Αληθινό, το Ωραίο και το Καλό.
Ο Πλάτων πίστευε ότι οι Ιδέες ήταν «πιο πραγματικές» από την ύλη. Έτσι, ένα αντικείμενο, όπως ένα δέντρο ή ένα ζώο, μπορεί να εξαφανιστεί επειδή η ζωή του είναι παροδική, αλλά η ιδέα του δέντρου και του ζώου είναι αιώνια. Τα υλικά όντα είναι επομένως φθαρτά, ενώ οι Ιδέες είναι άφθαρτες. Στην αλληγορία του σπηλαίου λέει ότι είμαστε σαν τους ανθρώπους που είναι δεμένοι, καθισμένοι, σε μια σκοτεινή σπηλιά, έτσι ώστε να μην μπορούν να γυρίσουν το κεφάλι τους ή να δουν τίποτα άλλο εκτός από αυτό που είναι ζωγραφισμένο στον τοίχο μπροστά τους. Πίσω τους καίει μια μεγάλη φωτιά, η οποία ρίχνει στον τοίχο τις σκιές των πραγματικών πραγμάτων που έχουν περάσει ανάμεσα σε αυτούς και τη φωτιά. Αδυνατώντας να δουν οτιδήποτε άλλο, θεωρούν αυτές τις σκιές ως το ένα και μοναδικό αντικείμενο της οπτικής τους αντίληψης. Έτσι, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, τα αντικείμενα που αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας στον ορατό κόσμο είναι απλώς σκιές σε σύγκριση με τις ιδέες, δηλαδή την πραγματική τους πραγματικότητα. Στο τέλος αυτής της αλληγορίας ο Σωκράτης απευθύνεται στον συνομιλητή του Γλαύκωνα ως εξής:
«Αυτή, αγαπητέ Γλαύκωνα, είναι ακριβώς η εικόνα της κατάστασής μας. Το υπόγειο σπήλαιο είναι αυτός ο ορατός κόσμος: η φωτιά που το φωτίζει είναι το φως του ήλιου: ο αιχμάλωτος που ανεβαίνει στην ανώτερη περιοχή και το συλλογίζεται είναι η ψυχή που ανεβαίνει στον νοητό χώρο. Αυτή, τουλάχιστον, είναι η σκέψη μου, αφού θέλετε να τη μάθετε: Ο Θεός ξέρει αν είναι αλήθεια. Όσον αφορά εμένα, το πράγμα μου φαίνεται τέτοιο που θα πω. Στα όρια του διανοητικού κόσμου βρίσκεται η ιδέα του αγαθού, την οποία βλέπουμε με δυσκολία, αλλά δεν μπορούμε να τη δούμε χωρίς να συμπεράνουμε ότι είναι η αιτία όλων όσων είναι όμορφα και καλά- ότι στον ορατό κόσμο παράγει το φως και το αστέρι από το οποίο προέρχεται άμεσα- ότι στον αόρατο κόσμο είναι αυτή η ιδέα που παράγει άμεσα την αλήθεια και τη νοημοσύνη- ότι, τέλος, πρέπει να έχουμε τα μάτια μας στραμμένα σε αυτή την ιδέα για να συμπεριφερόμαστε με σύνεση στην ιδιωτική ή τη δημόσια ζωή». (Τίμαιος 35-36)
Έτσι, για τον Πλάτωνα, οι Ιδέες αναφέρονται επίσης, πρώτα και κύρια, στα υψηλά Ιδεώδη, συμπεριλαμβανομένου εκείνου που μπορεί να θεωρηθεί ο ακρογωνιαίος λίθος της φιλοσοφίας του: το Αληθινό, το Καλό και το Ωραίο. Σε αυτό το ιδανικό, αυτό το «πλατωνικό τρίγωνο», καθένα από αυτά τα τρία στοιχεία μας παραπέμπει στα άλλα δύο και μπορεί να αποκτήσει την υψηλότερη αξία του μόνο αν τα άλλα δύο στοιχεία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εαυτού του.
Η αλήθεια είναι αυθεντική μόνο αν ακτινοβολεί την Ομορφιά του Ιδανικού κόσμου της ψυχής και προτείνει το Καλό για όλους.
Το Αγαθό είναι αυθεντικό μόνο αν αποτελεί πηγή ευτυχίας για όλους και ακτινοβολεί την Ομορφιά της Αλήθειας.
Η Ομορφιά είναι αυθεντική μόνο στο βαθμό που ακτινοβολεί την ουσία της Αλήθειας και την υψηλή ηθική του Αγαθού.
Αυτή η πλατωνική τριάδα εμφανίζεται ως ένα κλειδί που όχι μόνο ανοίγει την πόρτα σε κάθε φιλοσοφία που αξίζει το όνομά της, αλλά και διεισδύει στην ίδια την ουσία του αντικειμένου κάθε μελέτης σχετικά με την Προέλευση όλων των πραγμάτων. Η Αλήθεια για την οποία μιλάμε εδώ προφανώς δεν αφορά τα υλικά πράγματα. Αν δω μια καρέκλα και δηλώσω ότι το αντικείμενο της όρασής μου είναι πράγματι μια καρέκλα, δηλώνω μια αλήθεια και όλοι θα συμφωνήσουν μαζί μου. Αλλά στο πεδίο των ιδεών και των θεωριών που αναπτύσσονται από τη σκέψη, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Πόσα φιλοσοφικά συστήματα, θρησκευτικά κινήματα ή πολιτικά καθεστώτα δεν πιστεύουν ότι κατέχουν τη μία και μοναδική αλήθεια και δίνουν τον εαυτό τους ψυχή τε και σώματι στην υπηρεσία της, φτάνοντας μερικές φορές στο σημείο να διαπράττουν τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα προκειμένου να επιβάλουν την «αλήθεια» τους στην υπόλοιπη ανθρωπότητα; Μπορούμε να εντοπίσουμε το παραμικρό ίχνος ομορφιάς ή καλοσύνης σε μια τέτοια στάση;
Το όραμα του Πλάτωνα για την Αλήθεια είναι διαμετρικά αντίθετο με αυτό και παρουσιάζεται ως μια αργή και προοδευτική ανύψωση της ψυχής μέχρι να φτάσει στο δικό της «Σχέδιο Πραγματοποίησης» που είναι εγγεγραμμένο μέσα της από την αιωνιότητα. Αυτή είναι η αρχή μιας μεγαλειώδους διαδικασίας για τον άνθρωπο: η συνειδητή σύνδεσή του με τη σπίθα του Φωτός που η αρχική Πηγή - αφού δημιούργησε, με ένα άπειρο κύμα Αγάπης και Νοημοσύνης, «Ιδανικές Μορφές» που λάμπουν από Ομορφιά - του εμφύσησε από τη στιγμή της δημιουργίας του. Χάρη σε αυτή την εσωτερική σύνδεση με το Πνεύμα της Αλήθειας, η ψυχή διαθέτει την ικανότητα να μεταδίδει στη σκέψη, μέσω της έμπνευσης, τη θεία Θέληση και την εκπορεύση των Νόμων του Ρυθμού, της Τάξης, του Αριθμού και της Αρμονίας, από τους οποίους πηγάζει όλη η δημιουργία.